آجیل به مخلوطی از خشکبار گفته میشود که بنا بر سلایق و مدلهای گوناگون، ترکیبات آن فرق میکند. آجیل سرشار از چربی غیراشباع و مفید برای سلامت قلب و عروق خواهد بود؛ به ویژه اسیدهای چرب امگا ۳ میزان کلسترول و تریگلیسیرید خون را در سطح متعادل نگه میدارد و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهد. خوب حالا که در مورد اهمیت مصرف آجیل اطلاعاتی را به دست آوردیم وقت آن رسیده است که به سراغ آجیل شب یلدا برویم. آجیل شب یلدا شامل چیست؟ با مجله فودوتو همراه ما باشید.
آجیل شب یلدا
در روزگارانی نه چندان دور آجیل یلدا شامل: کشمش سبز، بادام، پسته، گردو، فندق، انجیر، توت، خرما خشک، برگه زردآلو و برگه هلو بود. البته در کنار آن شیرینیجاتی مانند باسلوق نیز در سفره شب یلدا دیده میشد. اما امروزه داستان کمی فرق کرده است و هر کسی بسته به سلیقه و ذائقه و البته کیف پول خود اقدام به خرید آجیل میکند. در ادامه به 4 دسته آجیل برای شب چله اشاره خواهیم کرد.
آجیل شور
تحقیقات نشان میدهد گنجاندن آجیل در برنامه غذای روزانه فواید زیادی برای سلامتی بدن دارد. این دسته از آجیلها متداولترین و پرمصرفترین آجیل شب یلدا بوده که شامل پسته، مغز بادام، مغز فندق، تخمه کدو، تخمه ژاپنی و بادام هندی هستند و البته گاهی بادام زمینی هم به این گروه میافزایند. آجیلهای شور از ترکیب نمک و دیگر افزودنیهای خوراکی به آجیل خام به منظور طعم و ظاهر بهتر به وجود میآیند که مصرف بیشاز اندازه آنها توصیه نمیشود.
آجیل شیرین
آجیل شیرین معمولا شامل مغز گردو، بادام هندی، مغز پسته، مغز بادام، مغز فندق، برگه زردآلو و انجیر خشک است. اما برخی از آجیل فروشی ها کشمش سبز، توت خشک اعلاء و حبه آناناس یا نارگیل را نیز به این ترکیب اضافه می کنند. آجیل شیرین را همچنین می توان با توجه به سلیقه و بودجه مشتری ترکیب کرد. اما به طور کلی هر ترکیبی از آجیل شیرین کنارهم می تواند طعم خوب و بسیار دلپذیری را ایجاد نماید.
آجیل مشکلگشا
تهیه آجیل مشگلگشا، در هر شهر تشریفاتی خاص دارد. در تهران ترکیبات این آجیل شامل: پسته، بادام، سنجد، گردو، کشمش، برگه هلو، انجیر و خرما است. به تازگی نارگیل، قیسی، مویز و نبات نیز به آن افزوده شدهاست. در شاهرود، به نخودچی و کشمش، نقل، مغز بادام و مغز پسته اکتفا میشود.
آجیل چهار مغز
مخلوط ۴ مغز بادام هندی، پسته، فندق و بادام درختی را با هم به آجیل چهار مغز شهرت یافته است. مانند انواع دیگر خشکبار و آجیل، این نوع هم به صورت خام و هم به شکل فرآوری شده و یا به اصطلاح بو داده و شور در بازار وجود دارد که افراد طبق ذائقه و سلیقه خود آن را تهیه و مصرف میکنند. این توع آجیل برای افرادی که دچار بیماریهای نظیر فشار خون بالا و بیماران قلب و عروقی بهتر بوده و بیشتر توصیه میشود.
تاریخچه شب یلدا
شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهنترین جشنهای ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیمکرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته میشود. نام دیگر این شب «چله» است، زیرا برگزاری این جشن، یک آیین ایرانیاست.
یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر تا طلوع آفتاب در اول ماه دی گفته میشود. خانوادههای ایرانی در شب یلدا، معمولا شامی فاخر و همچنین انواع میوهها و رایجتر از همه هندوانه و انار را مهیا و دور هم سرو میکنند. پس از سرو تنقلات، شاهنامهخوانی، قصهگویی بزرگان خانواده برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فالگیری با دیوان حافظ رایج است.
سفره شب یلدا
از جذابترین آیینهای شب یلدا یا شب چله، سفره و خوردنیهای آن است. سفره شب یلدا شامل میوههای مخصوص، آجیل مخصوص و دیگر تنقلات است. در شب چله در دوران قدیم، سفرهای به نام میَزد پهن میکردند. آنها میوههای تر و خشک، آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان لُرک بر سفره میگذاشتند. لرک از اجزای اصلی این سفره بود و در واقع ولیمه این جشن به حساب میآمد. از اجزای دیگر این سفره آتشدان، عطردان، بخوردان و بَرسَم را میتوان نام برد. بَرسَم وسیلهای برای دعاخوانی ست که از جنس شاخه گیاهی خاص و یا فلزِ برنج و نقره ساخته میشود.