اندازه گیری مواد اولیه شیرینی‌پزی به روش صحیح و دقیق، یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که نتیجه نهایی زحمات شما را مشخص می‌کند. برخلاف فرآیند پخت و پز غذا که شما می‌توانید در آن، به راحتی و با واحدهای اندازه گیری مشخصی مواد اولیه را اندازه بگیرید (به عنوان مثال، یک قالب کره، یک قالب پنیر موزارلا، یا 3 عدد گوجه فرنگی)، شیرینی‌پزی و پختن نان به اندازه گیری بسیار دقیقی نیاز دارد. مثلا اگر مقدار زیادی آرد به مایه کیک اضافه کنید، ممکن است که کیک سفت و خشک بشود. و برعکس، اگر مقدار کمی آرد به مایه کیک اضافه کنید، ممکن است که کیک شما نرم بشود و وا برود. به همین دلیل، در یادداشت امروز قصد داریم شما را با نحوه اندازه گیری با پیمانه ها آشنا کنیم.
آموزش اندازه گیری با پیمانه ها بر اساس حجم
حجم یک چیز یعنی اینکه آن چیز چقدر فضا را به خود اختصاص میدهد، و اندازه گیری مواد اولیه نان و شیرینی بر اساس حجم، یک روش اندازه گیری استاندارد در اکثر دستورالعمل‌های پخت کیک و شیرینی است؛ اما اینکه آیا این روش بهترین روش برای اندازه گیری مقدار مواد اولیه است یا نه، سوال بسیار مهمی است. فنجان، قاشق چایخوری و میلی‌لیتر، متداول‌ترین واحدهای حجمی هستند که برای اندازه گیری مواد اولیه نان و شیرینی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لوازم مورد نیاز برای اندازه گیری مقدار مواد اولیه بر اساس حجم
مهم‌ترین نکته‌ای که باید به یاد داشته باشید، این است که فنجانی که با آن قهوه می‌نوشید، همان فنجانی نیست که با استفاده از آن مقدار مواد اولیه نان و شیرینی را اندازه می‌گیرید. همین مسئله در مورد فنجان چای و ماگ نوشیدنی نیز صدق می‌کند. قاشقی که با آن غذا می‌خورید هم آن قاشقی نیست که با استفاده از آن مقدار مواد اولیه نان و شیرینی را اندازه می‌گیرید. پس اگر قصد دارید که مقدار مواد اولیه کیک یا شیرینی خود را بر اساس حجم اندازه بگیرید، بهتر است که یک سری فنجان در اندازه‌های متفاوت (هم فنجان مخصوص اندازه گیری مواد اولیه خشک و هم فنجان مخصوص اندازه گیری مواد اولیه مایع) برای این کار داشته باشید. علاوه بر این، داشتن یک ست پیمانه اندازه گیری نیز برای درست کردن نان و شیرینی در خانه، امری ضروری است.
نکته مهم دیگری که باید به یاد داشته باشید این است که یک فنجان در کشورهای مختلف دنیا، متفاوت است. به عنوان مثال، یک فنجان در کشور آمریکا تقریبا معادل 240 میلی لیتر، و در کشورهایی مثل بریتانیا، استرالیا، و نیوزیلند، چیزی در حدود 284 میلی لیتر است. به همین دلیل، بهتر است که در هنگام درست کردن نان یا شیرینی خاص، به کشور ذکر شده در دستورالعمل پخت آن توجه داشته باشید.
به طور کلی، مقادیر استاندارد مواد اولیه در اکثر دستورالعمل‌های نان و شیرینی (به خصوص در کشور آمریکا) عبارتند از:
- یک قاشق چایخوری: معادل 5 میلی لیتر
- یک قاشق غذاخوری: معادل 3 قاشق چایخوری یا 15 میلی لیتر
- یک چهارم فنجان: معادل 4 قاشق غذاخوری یا 59 میلی لیتر
- یک دوم فنجان: معادل 8 قاشق غذاخوری یا 118 میلی لیتر
- یک فنجان: معادل 16 قاشق غذاخوری یا 237 میلی لیتر
- یک پینت: معادل 2 فنجان یا 473 میلی لیتر
- یک کوارت: معادل 2 پینت یا 946 میلی لیتر (حداکثر 1 لیتر)
- یک گالون: معادل 4 کوارت یا 3،785 میلی لیتر
حجم مواد اولیه خشک با حجم مواد اولیه مایع چه تفاوتی دارد؟
مواد اولیه مایع از جمله شیر، آب، تخم مرغ (اگر قرار است که مقدار تخم مرغ را بر اساس حجم اندازه گیری کنید) یا روغن، از نظر فنی می‌توانند با هر دو واحد اندازه گیری مایع یا خشک اندازه گرفته بشوند؛ به عنوان مثال، مقدار یک فنجان شیر خشک باید دقیقاً برابر با یک فنجان شیر مایع باشد. با این حال، یک فنجان اندازه گیری مواد خشک باید کاملا تا لبه پر بشود تا اندازه آن دقیق باشد. این مسئله منجر به غیر عملی بودن فرآیند اندازه گیری مایعات در این فنجان‌ها می‌شود. شما می‌توانید مواد اولیه خشک را در یک فنجان اندازه گیری مایعات اندازه گیری کنید، اما تراز کردن دقیق مواد خشک با لبه فنجان، برای شما کار بسیار دشواری خواهد بود و ممکن است که اندازه مواد اولیه دقیق نشود.
نحوه استفاده از فنجان مخصوص مواد اولیه مایع چگونه است؟
برای اندازه گیری مقدار مواد اولیه مایع، باید یک فنجان اندازه گیری مخصوص مایعات را روی یک سطح صاف و پایدار قرار بدهید (یادتان باشد که به هیچ وجه آن را در دست خود نگه ندارید!)، سپس مایع مورد نظر را داخل آن بریزید تا جایی که خط آن دقیقا زیر خط لبه فنجان قرار بگیرد. حالا کمی خم بشوید چشمانتان دقیقا هم سطح با لبه فنجان قرار بگیرند. در این حالت، احتمالا متوجه خواهید شد که سطح روی مایع کاملاً صاف نیست؛ انگار که سطح مایع از دیواره‌های ظرف و لبه‌های آن بالاتر میرود. این مسئله به دلیل کشش سطحی مایعات رخ میدهد و شکل سطح روی مایعات در این حالت را مینیسک مینامند. برای اندازه گیری دقیق، به آرامی مقدار دیگری مایع به داخل ظرف اضافه کنید تا زمانی که قسمت پایین مینیسک کاملا با سطح روی فنجان هم تراز بشود.
نحوه استفاده از فنجان مخصوص مواد اولیه خشک چگونه است؟
بهتر است که مواد خشک مثل آرد و شکر را با استفاده از یک فنجان مخصوص اندازه گیری مواد اولیه خشک اندازه گیری کنید. روش‌های زیادی برای پر کردن یک فنجان اندازه گیری خشک وجود دارد. به عنوان مثال، الک کردن، ریختن مواد با استفاده از یک قاشق، یا استفاده از یک اسکوپ. شاید برایتان عجیب باشد، اما روشی که با استفاده از آن یک فنجان اندازه گیری مخصوص مواد اولیه خشک را پر می‌کنید، می‌تواند جرم ماده‌ای که در حال اندازه گرفتن آن هستید را به طور جدی دچار تغییراتی بکند!
برای اینکه بتوانید مقدار مواد اولیه خشک را خیلی دقیق اندازه گیری کنید، می‌توانید در ابتدا آن را داخل یک کیسه یا شیشه با دهانه گشاد بریزید. سپس فنجان اندازه گیری خود را داخل آن فرو فرو برده، و مقدار زیادی از مواد را بیرون بیاورید؛ طوری که فنجان بیش از حد پر شده و مواد از داخل آن سر ریز بشوند. حالا با استفاده از نوک یک چاقوی صاف، سطح مواد را تا لبه فنجان صاف کنید. به عنوان مثال، یک فنجان آرد خشک که به درستی اندازه گیری شده است، باید دارای یک سطح صاف باشد که با لبه فنجان اندازه گیری هم تراز است.
تراکم پذیری یا قابلیت فشردگی، باعث می‌شود که اندازه گیری دقیق مقدار مواد اولیه خشک کار آسانی نباشد.
زمانی که قصد داریم حجم مواد اولیه خشک را اندازه گیری کنیم، تراکم پذیری یا قابلیت فشردگی، همان چیزی است که باعث می‌شود اندازه گیری دقیق مقدار این مواد سخت باشد. به عنوان مثال، آرد (چه آرد چند منظوره باشد، چه آرد کیک و چه آرد نان) در هنگام ریخته شدن داخل یک فنجان اندازه گیری با هر روشی، به راحتی فشرده می‌شود. زمانی که شما یک فنجان اندازه گیری را داخل ظرف آرد فرو می‌برید نسبت به زمانی که آرد را الک می‌کنید، 50 درصد آرد بیشتری به دست می‌آورید! حتی در صورت استفاده از یک روش اندازه گیری یکسان نیز، مقدار آرد داخل یک فنجان هر بار می‌تواند متفاوت باشد.
اگر دوست دارید که حتما مقدار مواد اولیه خشک را بر اساس حجم اندازه گیری کنید، باید آنقدر تمرین کنید تا زمانی که هر بار، یک مقدار یکسان از این مواد را داخل فنجان اندازه گیری بریزید. علاوه بر این، بهتر است که این مقادیر استاندارد را به یاد داشته باشید:
- یک فنجان آرد چند منظوره برابر است با 148 گرم
- یک فنجان آرد کیک برابر است با 133 گرم
- یک فنجان آرد نان برابر است با 163 گرم
- یک فنجان گرانول شکر برابر است با 207 گرم
- یک فنجان شکر شیرینی پزی برابر است با 118 گرم
- یک فنجان شکر قهوه‌ای برابر است با 207 گرم
- یک فنجان نشاسته ذرت برابر است با 133 گرم
- یک فنجان آرد ذرت برابر است با 148 گرم
- یک فنجان پودر کاکائو برابر است با 89 گرم
چرا بهتر است که مقدار مواد اولیه را بر اساس وزن اندازه گیری کنیم؟
اگر قصد دارید خیلی حرفه‌ای و دقیق در خانه نان و شیرینی درست کنید، بهتر است کمی هزینه کنید و یک ترازوی آشپزخانه دیجیتال با کیفیت تهیه کنید. چرا؟ چون:
- یک ترازوی دیجیتال دقیق‌تر است: زمانی که مقدار مواد اولیه را بر اساس وزن اندازه گیری می‌کنید، هیچ مشکلی از لحاظ دقت پیش نمی‌آید. چرا؟ چون 100 گرم آرد همیشه 100 گرم آرد است! مهم نیست که با چه روشی آن را به داخل ظرف منتقل کنید. در این حالت همیشه می‌توانید خیلی دقیق مقدار مواد اولیه را اندازه گیری کنید و زحماتتان هدر نمی‌رود.
- اندازه گیری مقدار مواد اولیه با استفاده از یک ترازوی دیجیتال، آشپزخانه شما را کثیف نمی‌کند: به جای اینکه برای اندازه گیزی مقدار مواد اولیه از چند فنجان و قاشق مخصوص استفاده کنید (که همه آنها هم باید بعد از استفاده کردن، شسته بشوند) می‌توانید مقدار مواد اولیه را داخل یک کاسه و روی ترازو اندازه بگیرید: یک کاسه برای مواد اولیه خشک، و یک کاسه برای مواد اولیه مایع. حتی می‌توانید به راحتی، همه مواد را داخل یک کاسه بریزید و مقدار آنها را اندازه گیری کنید. یادتان باشد که مقدار بعضی از مواد اولیه، مثل خمیر مایه یا بیکینگ پودر، نقش بسیار مهمی در نتیجه نهایی ایفا می‌کند. یعنی اگر مقدار این مواد حتی یک گرم کم یا زیاد بشود، می‌تواند همه چیز را خراب کند! به همین دلیل بهتر است که یک ترازو با دقت بسیار بالا تهیه کنید تا خیالتان از بابت همه چیز راحت باشد.
نحوه اندازه گیری مقدار مواد اولیه بر اساس وزن چگونه است؟
فرض کنید قرار است که خمیر پیتزا درست کنید. این کار بسیار ساده است، چون هم مواد اولیه ساده‌ای دارد و هم نیازی نیست که برای اندازه گیری مقدار این مواد، از چند کاسه جداگانه استفاده کنید.
- در ابتدا کاسه مورد نظر را روی ترازو قرار بدهید و دکمه tare یا zero را بزنید تا وزن کاسه 0 در نظر گرفته بشود.
- حالا آرد را قاشق قاشق داخل کاسه بریزید تا زمانی که وزن آن به مقدار مورد نظر برسد. یادتان باشد که هرگز آرد را سریع و مستقیم داخل کاسه نریزید، چون ممکن است که مقدار آن خیلی زیاد بشود.
- در این مرحله دوباره دکمه tare یا zero را بزنید تا وزن آرد 0 در نظر گرفته بشود.
- سپس شکر را به همین روش داخل کاسه بریزید تا زمانی که وزن آن به مقدار مورد نظر برسد.
- حالا دوباره دکمه tare یا zero را بزنید و همین مراحل را با دیگر مواد اولیه خشک تکرار کنید. مواد را هم بزنید تا خوب با هم مخلوط بشوند، سپس مواد اولیه مایع را به آنها اضافه کنید و شروع کنید به ورز دادن خمیر پیتزا.
- خمیر پیتزا آماده است و می‌توانید از آن استفاده کنید.
